ทำไมคนไทย ถึงเรียกน้ำยาล้างจานว่าซันไลต์

“ไปหยิบซันไลต์มาให้แม่หน่อย”

เวลาโดนใช้ให้ไปซื้อหรือไปหยิบซันไลต์ก็เป็นอันรู้กันทั่วไปว่าสิ่งที่แม่หมายถึงคือน้ำยาล้างจาน ซึ่งมีอยู่หลายยี่ห้อในปัจจุบัน แต่เคยสังเกตหรือไม่ว่าห้องครัวบ้านเราใช้น้ำยาล้างจานยี่ห้ออะไร ใช่ยี่ห้อซันไลต์จริง ๆ ไหม

หลายคนอาจจะไม่เคยสังเกตเพราะเรียกแต่ “ซันไลต์” จนลืมไปว่าจริง ๆ แล้วคำว่าซันไลต์เองไม่ใช่ “ชื่อเรียก”น้ำยาล้างจานแต่เป็นชื่อแบรนด์ของน้ำยาล้างจานแบรนด์หนึ่ง แล้วทำไมเราจึงเรียกน้ำยาล้างจานว่าซันไลต์กันจนติดปากทั่วบ้านทั่วเมือง

แรกเริ่มซันไลต์ไม่ใช่น้ำยาล้างจานแต่เป็นสบู่ที่ถูกผลิตขึ้นโดยบริษัทสัญชาติอังกฤษ Lever Brothers ในปี 1884 ที่เรารู้จักกันในปัจจุบันในชื่อ Unilever เริ่มต้นจากที่นักเคมีที่มีชื่อว่า William Hough Watson เป็นผู้คิดค้นสบู่ขึ้นมาโดยใช้กลีเซอรีนและน้ำมันพืชอย่างน้ำมันปาล์ม ต่อมาพี่น้อง Lever ได้แก่ William Hesketh Lever และ James Hesketh Lever ได้นำสบู่ไปขายในร้านขายของชำของพ่อของพวกเขาก่อนที่ William Lever จะก่อตั้งบริษัท Lever Brothers ขึ้นมา

เริ่มแรกสบู่ซันไลต์ถูกใช้สำหรับซักผ้าและทำความสะอาดทั่วไป และกลายเป็นของใช้ที่ช่วยทุ่นแรงให้ผู้หญิงเหนื่อยกับการทำงานบ้านน้อยลง ต่อมาเมื่อซันไลต์เริ่มประสบความสำเร็จจึงได้เปลี่ยนมาใช้สารซักฟอกที่สังเคราะห์ขึ้นแทนวัตถุดิบธรรมชาติ และทำให้พี่น้องตระกูล Lever นำชื่อซันไลต์ไปตั้งชื่อหมู่บ้านที่พักคนงานในบริษัทว่า Port Sunlight ด้วย จนปัจจุบัน Port Sunlight ได้กลายมาเป็นสถานที่ท่องเที่ยวประจำเมืองลิเวอร์พูล 

ต่อมาในปี 1971 ซันไลต์ในอังกฤษได้กลายมาเป็นน้ำยาทำความสะอาด Sunlight Lemon Liquid บรรจุขวดที่มีรูปมะนาวขนาดใหญ่อยู่บนขวดและมีตัวอักษรเล็ก ๆ เขียนว่า “washing up liquid” เพื่อบ่งบอกให้รู้ว่าเป็นน้ำยาทำความสะอาด จนผู้บริโภคพากันบ่นว่าแพ็คเกจแบบนี้จะทำให้เด็กเข้าใจว่าเป็นน้ำมะนาวและดื่มเข้าไป จนทำให้ซันไลต์ต้องเปลี่ยนแพ็คเกจใหม่ 

ส่วนซันไลต์จะเข้ามาในไทยและกลายเป็นชื่อเรียกติดปากของคนไทยได้อย่างไรนั้น เริ่มจากที่ราวปี 1914 (พ.ศ. 2457) บริษัท Lever Brothers ได้เข้ามาตั้งบริษัทชื่อ Lever Thai ก่อนที่จะเปลี่ยนเป็น Unilever ในภายหลัง ซึ่งสิ่งที่นำเข้ามาพร้อมกับการตั้งบริษัทก็คือ “สบู่ซันไลต์” นั่นเอง

สบู่ซันไลต์ที่ตอนนั้นยังคงเป็นสบู่อเนกประสงค์ที่ใช้ได้ทั้งซักผ้าและทำความสะอาดสิ่งของต่าง ๆ ครอบจักรวาล แม้จะค่อนข้างมีราคาสูงกว่าสบู่อเนกประสงค์ในตลาด แต่คนก็เริ่มรู้จักชื่อสบู่ซันไลต์ รวมถึงวิธีการนำนวัตกรรมใหม่ ๆ มาใช้ชำระล้างแทนที่จะเป็นสิ่งของธรรมชาติเหมือนเดิม

อย่างไรก็ตาม ซันไลต์ไม่ใช่ผลิตภัณฑ์น้ำยาล้างจานเจ้าแรก เนื่องจาก ไลปอน เอฟ (Lipon F) ทำออกมาก่อนในปี 1970 (พ.ศ. 2513) แต่การที่ชื่อซันไลต์ ถูกเรียกติดปากแทนน้ำยาล้างจาน แทนที่จะเป็นเจ้าแรกอย่าง Lipon F นั้น อาจจะเป็นเพราะการมีอยู่ของผลิตภัณฑ์สบู่ซันไลต์ที่ถูกใช้ชำระล้างและทำความสะอาดได้หลายอย่าง ทั้งอาบน้ำ สระผม ล้างจาน (เมื่อก่อนเราใช้สบู่ล้างจาน) อาจะทำให้ชื่อนี้เป็นที่รู้จักค่อนข้างกว้างขวางกว่า พอซันไลต์ออกผลิตภัณฑ์สำหรับล้างจานโดยเฉพาะตาม รวมถึงการทำตลาด เลยทำให้ชื่อแบรนด์ติดหูและติดปากคนไทยไป

ปัจจุบัน Unilever เป็นบริษัทใหญ่ในตลาดสินค้าอุปโภคบริโภค (Fast-Moving Consumer Goods – FMCG) และมีผลิตภัณฑ์รวม 14 กลุ่ม เช่น กลุ่มอาหาร เครื่องดื่ม กลุ่มผลิตภัณฑ์บำรุงผิวและทำความสะอาดผิว ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดในครัวเรือน รวมกว่า 400 แบรนด์ทั่วโลกและมีหลายแบรนด์ที่เราคุ้นเคยเป็นอย่างดี เช่น ซันซิล พอนด์ส โดฟ ซิตร้า บรีส วอลล์ เป็นต้น ซึ่งจริง ๆ แล้วก็ยังมีสินค้าของ Unilever บางอย่างที่เราก็เผลอเรียกชื่อแบรนด์กันจนติดปาก อย่างที่เราเรียกผงปรุงรสอาหารเกือบทุกแบรนด์ว่าคนอร์ ซึ่งเราอาจจะไม่ทันคิดด้วยซ้ำว่าผงปรุงรสมีอยู่หลายยี่ห้อมากในตลาดเช่นเดียวกัน

อ้างอิง – Hmn Wiki, ลงทุนแมน, The Cloud, Brand Buffet

ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา