คนสูงวัยต้องดูแลตัวเองให้ดี เพราะคนรุ่นใหม่ส่วนใหญ่ก็ไม่อยากมีชีวิตอยู่

พญ. กอบกาญจน์ ชุณหสวัสดิกุล ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติการทางการแพทย์ บริษัท ธนบุรี เวลบีอิ้ง จำกัด พูดถึงสังคมสูงวัยในหัวข้อ “Well Thinking..Well Being กับคนรุ่นใหญ่ที่ไม่ควรมองข้าม”

พญ. กอบกาญจน์ บอกว่า Well Being คือ ดีที่สุดในจุดที่ยืนอยู่ หมอได้อยู่กับคนไข้ในภาวะสุดท้ายจำนวนเยอะมาก เราจะมีเป้าหมายร่วมกันสั้นๆ กับคนไข้ที่สูงวัย เช่น ช่วยทางด้านอาหาร ทำให้ไม่รู้สึกคัน ช่วยทำให้ไม่มึน คนไข้สอนหมอทุกวันในเรื่อง ดีที่สุดในจุดที่ยืนอยู่ 

Aging Brain เราจะทำยังไงให้สมองของเรายังดี คนอายุยืนขึ้นเรื่อยๆ ตอนนี้ค่าเฉลี่ยของคนไทยอยู่ที่ 75 ปี รุ่นนี้อยู่ที่ 85 ปี รุ่นใหม่คือ 95 ปี เราได้จินตนาการหรือยังว่าเราจะมีชีวิตอยู่นาน เราจะมีอายุเท่าไร อาหารที่เรากินเหมาะกับร่างกายอย่างไร 

คนหมู่มากของประเทศ คือคนวัย 60 ปี คนสูงอายุ กล้ามเนื้อสำคัญที่สุด ใครมีคุณแม่ที่ติดเตียง หรือจับผิวนิดนึงแล้วเนื้อยุ่ย สาเหตุเพราะได้รับสารอาหารไม่พอ เช่น เหงือกอักเสบ ขาดสังกะสี ขาด Q10 เคาะท้อง ปรากฏว่าท้องป่อง ท้องอืด ขับถ่ายไม่ดี เมื่อซักประวัติแล้วพบว่าตื่นคืนละ 4 รอบ เปลี่ยนคนดูแลมาสี่ห้าคนแล้ว จริงๆ แล้วเราสามารถออกแบบชีวิตเราได้

ถ้าเราจับกล้ามเนื้อคุณแม่แล้วพบว่าเนื้อไม่ยุ่ย คุณแม่ยังขึ้นเขาได้อยู่ ก็เพราะเข้าฟิตเนสตั้งแต่อายุ 40 ปี บางคนอายุ 90 ปี ยังมีฟันครบถ้วน ก็เพราะการกินทั้งนั้น

ต่อจากนี้ คนรุ่นใหญ่ควรสอนให้เด็กๆ ลูกๆ หลานๆ เห็นสิ่งเหล่านี้ในชีวิต แยกได้เป็น 3 ช่วงวัย

• อายุ 1 – 7 ปี สอนให้เขาเห็นความดี เลิกบ่น เลิกระบายว่าชีวิตตัวเองไม่ดี 
• อายุ 7-14 ปี สอนให้เขาเห็นความงามของชีวิต อยู่มา 70 ปีแล้ว มันต้องมีอะไรดีแล้วล่ะ
• อายุ 14 – 21 ปี สอนความจริงให้เขาเห็น ให้เขายอมรับโลกที่เป็นอยู่ เขาอยู่กับโลกเสมือนจริงมานาน เขารับไม่ได้ว่าความจริงเป็นยังไง

เด็กปัจจุบันไม่มีแรงใจในการมีชีวิตอยู่ ในฐานะคนรุ่นใหญ่ต้องบอกให้เขาเห็นว่าความงาม ความดี ความจริงในชีวิตเป็นอย่างไร เขาถึงจะอยู่ได้ เราต้องพึ่งพาเด็กเพื่อให้เขามีลูก เพราะเรามีลูกให้สังคมไม่ได้แล้ว

ทำอย่างไรเราถึงจะอยู่อย่างดี อะไรคือโรคฮิตของผู้สูงวัย ?

ความจำเสื่อมแซงหน้ามาเลยอันดับแรก (เช่น แม่อยากกินอะไรเหลือง ๆ ลูกไปซื้อแกงเหลืองๆ ให้แม่หน่อย ไม่ใช่แกงไตปลา ไม่ใช่แกงเหลือง แต่เป็นแกงมัสมั่น เป็นต้น เราเห็นแต่ว่ามันสีเหลือง แต่เราจำไม่ได้แล้วว่าแกงนั้นคือแกงอะไร) 

คนสมองเสื่อมในประเทศมี 8 แสนราย สมองเสื่อมเป็นไปตามวัย ถามวนซ้ำ ๆ ลงมาจากตึกจะหยิบของ ลืมไปแล้วว่าจะหยิบอะไร คนไข้มาหาหมอเพราะโรคเข่าเสื่อม เสื่อมเพราะต้องขึ้นลงบ้านวันละหลายรอบเพราะลืม

ความจำเสื่อมมีทั้งแก้ได้และแก้ไม่ได้

(1) Alzheimer’s เป็นสิ่งที่ไปแล้วไปเลยไม่ย้อนกลับ เป็นผ้าขาว เกิดจากสองสาเหตุคือโปรตีน ต้อง MRI เจาะไขสันหลังดูโปรตีน และสายส่งสัญญาณประสาทมีปัญหา 

อัลไซเมอร์เกิดจากอะไร ยีน สำคัญ เช่น มีประวัติว่าคุณพ่อเป็น แต่ไม่ได้หมายความว่ายีนเป็นผลบวก หรือยีนไม่ใช่ผลบวกจะต้องเป็นอัลไซเมอร์ ถ้าเลือดไม่ดี น้ำเลือดไม่ดี ก็มีส่วน

Brain (สมอง) Bone (กระดูก) Blood (เลือด) 3B นี้สำคัญ

(2) Dementia คือความจำเสื่อมที่แก้ไขได้ คือการขาดวิตามิน ไทรอยด์มีปัญหา ดูแล้วแก้ไขได้ 

วิธีแก้และป้องกันอาการความจำเสื่อมคือการนอนหลับ

การนอนหลับคือคีย์เวิร์ดสำคัญที่สุดที่จะป้องกันอัลไซเมอร์ (Deep sleep) ป้องกันความจำเสื่อมได้ อาหารพวกผัก ผลไม้สด ธัญพืช น้ำมันมะกอก ปลา ไวน์แดง คืออาหารฟิลด์เมดิเตอร์เรเนียน อาหารที่มีวิตามินบี 12 วิตามินซี และกรดโฟลิกสูง งดอาหารไขมันสูง อาหารอะไรก็ตามที่เผ็ดร้อน ทำให้เลือดไหลเวียนดี ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงพริก แต่หมายถึงเครื่องแกงต่างๆ 

แกงกะหรี่ลดสารสะสม amyloid ที่ทำให้เป็นอัลไซเมอร์ กระชาย พริกแกงบ้านเราทานได้ทั้งนั้น 

หมอใช้ศิลปะในการดูแลคนไข้ ศิลปะนั้นสำคัญ หมอเอามาใส่ในการดูและรักษาเยอะๆ เช่น คนไข้ยกขาไม่ขึ้นเลย แต่พอใจมาปุ้บ ยกขาขึ้น คนไข้มีกำลังใจในการดูแลตัวเอง

ต้องเอา Cogni-cise หรือการออกกำลังกายมาผสมผสาน (เช่น ให้ย่ำเท้าซ้ายขวาไปเรื่อยๆ และบวกลบเลขไปด้วย) เราต้องออกกำลังให้เลือดลมดี นอนหลับดี ลดความเครียด ใช้ศิลปะ ฟังเพลง และอย่ามีความคิดยึดติด

ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา