ประเทศนี้จะให้คนเกษียณตอนอายุ 35 หรือยังไงนะ? เป็นคำบ่นที่ดังขึ้นตลอดๆ เวลาถกกันเรื่องการหางาน เพราะจะกี่ประกาศรับสมัครงานก็ดูเหมือนจะอยากได้ผู้สมัครอายุไม่เกิน 35 ปีไปหมด แม้ก่อนหน้านี้จะมีรายงานออกมาว่า บริษัทไทยเริ่มหันกลับไปจ้างเหล่าคนวัยเกษียณกลับมาทำงาน แต่หลายๆ คนก็ยังไม่เชื่ออยู่ดี แต่เพราะอะไรล่ะ?
คำตอบอาจจะเป็นเพราะเราเจอกับ ‘อคติ’ เรื่องอายุ-สถานะในการขั้นตอนการสมัครงานกันมาตลอด
แรงงานไทยสูงวัย เจอ ‘เลือกปฏิบัติ’ ไม่เลิกรา
รู้หรือไม่ ตอนนี้ประเทศไทยมีแรงงานกลุ่ม Silver Age ที่มีอายุมากกว่า 55 ปีขึ้นไปมากถึง 13 ล้านคนแล้ว คิดเป็น 20% ของกำลังแรงงานทั้งหมดที่พวกเรามีกันอยู่
ยิ่งไปกว่านั้น คือ ทุกๆ วันที่เวลาผ่านพ้นไป แรงงานกลุ่ม Silver Age ก็มีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เพราะในอีก 6 ปีข้างหน้าประเทศไทยจะเข้าสู่สังคมสูงวัยระดับสุดยอด (Super Aged Society) แล้ว ทำให้ตอนนั้นประเทศไทยจะมีประชากรอายุ 65 ปีขึ้นไปมากกว่า 1 ใน 4 ของประเทศ
หลายคนในกลุ่ม Silver Age ยังมีความพร้อมและต้องการกลับเข้าสู่ตลาดแรงงาน ไม่ว่าจะเพื่อความมั่นคงทางรายได้ ความกระตือรือร้นในการใช้ชีวิต หรือต้องการถ่ายทอดประสบการณ์ให้คนรุ่นใหม่ แต่กลับเจอเข้ากับ ‘อคติ’ จากอายุและสถานะ
โดยผลสำรวจของ Jobsdb by SEEK พบว่าแรงงานไทยกว่า 30% ยังมองว่าความลำเอียงและการเลือกปฏิบัติในกระบวนการจ้างงาน เป็นอุปสรรคในการหางานที่เหมาะสมอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแรงงานกลุ่ม Silver Age ที่ได้รับผลกระทบจากอคติด้านอายุหรือสถานะ
ยุคนี้ต้อง Fair Hiring จ้างงานไร้อคติ
‘ดวงพร พรหมอ่อน’ กรรมการผู้จัดการ Jobsdb by SEEK บอกว่า แนวคิด Fair Hiring หรือ การจ้างงานไม่ถูกจำกัดด้วยอายุ เพศ เชื้อชาติ หรือสถานะ แต่เปิดกว้างอย่างเท่าเทียม จะช่วยให้องค์กรเข้าถึงคนเก่งมากขึ้น
โดยการเลือกผู้สมัครจากทักษะและประสบการณ์ที่เกี่ยวข้องกับตำแหน่งงาน แทนที่จะมองจากอายุหรือพื้นเพ จะทำให้องค์กรได้คนที่เหมาะสมกับตำแหน่ง และช่วยให้ตลาดแรงงานเติบโตอย่างยั่งยืนในระยะยาวด้วย
ฟากฝั่งของ โรเบิร์ต วอลเทอร์ส ประเทศไทย เผยว่า ตอนนี้บริษัทในประเทศไทยสนใจอยากจะจ้างคนวัยเกษียณกลับมาทำงานมากขึ้น อาจไม่ใช่ในรูปแบบของพนักงานประจำ แต่เป็น ‘งานชั่วคราว’ หรือ ‘โปรเจ็กต์ระยะสั้น’ ที่มีระยะเวลาเฉลี่ยตั้งแต่ 6 เดือน ถึง 2 ปี
เพราะหลายๆ บริษัทอยากลดต้นทุน หรือบางบริษัทก็จ้างทดแทนช่วงที่ยังหาคนมาทำตำแหน่งประจำไม่ได้ ในคน ‘วัยเกษียณ’ ที่มีประสบการณ์ทำงานและทักษะชีวิตที่มีคุณค่าจึงกลายเป็นตัวเลือกที่น่าสนใจ
แต่เทรนด์นี้จะกลายเป็นกระแสหลักได้ไหมหรือจะเป็นแค่เรื่องชั่วครั้งชั่วคราวคงต้องดูกันต่ออีกที
สูงวัยทำได้ ต่อยอดอาชีพเดิม เสริมทักษะเทคโนโลยีนิดหน่อย
ฝั่ง Jobsdb by SEEK บอกว่า ยังมีอีกหลายสายอาชีพที่เหมาะกับแรงงานสูงวัย ทำให้แรงงานสูงวัยกลับเข้าสู่ตลาดแรงงานได้ในแบบที่ต้องการ โดยเน้นไปใน 7 กลุ่มอาชีพที่สามารถต่อยอดจากทักษะเดิมของแรงงานวัยเก๋า แล้วเสริมด้วยเครื่องมือดิจิทัล ได้แก่
- งานครูพิเศษ-ติวเตอร์ : เหมาะกับผู้ชอบทำงานจากบ้าน มีเวลายืดหยุ่น ได้เชื่อมต่อกับคนรุ่นใหม่ในโลกการศึกษาออนไลน์
- งานบริการลูกค้า-Call Center : เหมาะกับผู้มีทักษะการสื่อสาร มีใจรักบริการ และหลายองค์กรให้ทำงานจากบ้านได้
- งานนักแปล : เหมาะกับผู้มีทักษะด้านภาษา ต้องการใช้ทักษะเดิมในการทำงานอิสระที่บ้าน จัดสรรเวลาได้เอง
- งานบัญชี-การเงินเบื้องต้น : เหมาะกับผู้มีพื้นฐานด้านการจัดการเอกสารทางการเงิน สามารถทำแบบฟรีแลนซ์หรือช่วยสนับสนุนธุรกิจ SME ได้
- งานธุรการ-ประสานงาน : เหมาะกับผู้มีประสบการณ์ในงานเอกสาร นัดหมาย และการประสานงาน พร้อมเรียนรู้การใช้เครื่องมือดิจิทัลเบื้องต้น
- งานขายของออนไลน์ : เหมาะกับผู้ชอบทำงานจากที่บ้าน รู้จักการใช้โซเชียลมีเดีย หรือแอปขายของต่าง ๆ
- งานที่ปรึกษาอิสระ : เหมาะกับผู้อยากแบ่งปันประสบการณ์ในด้านการเงิน การลงทุน หรือทักษะต่างๆ ให้กับคนรุ่นใหม่
โดย Jobsdb by SEEK อธิบายว่า อาชีพเหล่านี้สามารถยกระดับได้ด้วยการใช้เครื่องมือดิจิทัลหรือแอปพลิเคชัน AI เบื้องต้น อย่างเช่น คอร์สเรียนออนไลน์ ซอฟต์แวร์แปลภาษา และโปรแกรมช่วยกรอกข้อมูล ช่วยเสริมประสิทธิภาพและความยืดหยุ่นในการทำงานให้ดีขึ้น
นอกจากนั้น ยังเชื่อว่าถ้าแรงงานกลุ่ม Silver Age สามารถใช้เทคโนโลยี AI ได้จะช่วยเพิ่มความมั่นใจในการกลับเข้าสู่ตลาดงาน เป็นทรัพยากรทรงคุณค่า สำหรับองค์กรในโลกยุคใหม่ที่ขับเคลื่อนด้วยดิจิทัลด้วย
- บริษัทในไทยเริ่มเรียก ‘วัยเกษียณ’ กลับมาทำงาน มองมีครบประสบการณ์-ทักษะชีวิต
- ทั่วโลกเริ่มปรับ ‘อายุเกษียณ’ รับมือสังคมสูงวัย ‘ไทย’ ใช้เหมือนเดิมมาตั้งแต่ปี 2494
ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา