ยุคทองของจีนจบแล้ว? ดูตัวอย่างการสูญสิ้นอำนาจของมหาเศรษฐี Jack Ma

ยุคทองของจีนจบแล้ว? ดูตัวอย่างจากการสูญสิ้นอำนาจของเจ้าอาณาจักรอาลีบาบาอย่าง Jack Ma และเศรษฐกิจของจีนที่ขยายตัวลดลง

Jack Ma

จีนมีระดับเศรษฐกิจขยายตัวลดลงต่อเนื่อง ปี 2022 เศรษฐกิจจีนเติบโตอยู่ที่ 3% ขณะที่ปี 2020 ที่มีการระบาดของโควิดอย่างหนัก ระดับเศรษฐกิจเติบโตอยู่ที่ 2.2% ถือว่าสถานการณ์เศรษฐกิจของจีนนั้นย่ำแย่ที่สุดนับตั้งแต่ปี 1976 หรือช่วงก่อนปฏิวัติวัฒนธรรมเป็นต้นมา

ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดเจน คือการสูญสิ้นอำนาจของ Jack Ma

นักวิเคราะห์จาก Nikkei พูดถึงความรุ่งเรืองของจีนนั้นถึงกาลอวสานแล้ว โดยยกตัวอย่างจาก Jack Ma เขาบอกช่วงต้นปีที่ผ่านมา เจ้าหน้าที่รัฐเข้าออกบริษัทอาลีบาบาที่ตั้งอยู่ในมณฑลเจ้อเจียงกันบ่อยครั้ง มีทั้ง Liu Jie เลขาพรรคที่อยู่ในเมืองหังโจว และ Yi Lianhong เลขาคนใหม่ของพรรคที่อยู่ในเจ้อเจียง

แหล่งข่าวที่คุ้นเคยกับการทำธุรกิจในเจ้อเจียงระบุว่า หากมองอย่างผิวเผินอาจคิดว่าการเยือนบริษัทยักษ์ใหญ่ของเจ้าหน้าที่รัฐจีนน่าจะมีการเกี๊ยะเซียะ หรือจับมือร่วมกันกันทำงานแล้ว แต่จริงๆ แล้วไม่ใช่ การเยือนของเจ้าหน้าที่รัฐเกิดขึ้นในเวลาไล่เลี่ยกับที่ Jack Ma ต้องลงจากอำนาจในการควบคุม Ant Group

Ant Group หรือ Ant Financial บริษัท FinTech ขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มีแพลตฟอร์มการทำธุรกรรมทางการเงินคือ Alipay มีผู้ใช้งานอยู่ราว 1.3 พันล้านคน เชื่อมต่อกับร้านค้าออนไลน์กว่า 100 ล้านบัญชี ไม่ใช่แค่ชาวจีนเท่านั้นที่ใช้ Alipay แต่ยังเปิดให้บริการสำหรับชาวต่างชาติที่เข้าไปในจีนด้วย Ant Group ก่อตั้งอย่างเป็นทางการโดย Jack Ma ในปี 2004 แต่เขากลับต้องสูญเสียอำนาจในการบริหารไป

การปรับโครงสร้างของบริษัททำให้ Jack Ma ที่เคยมีสิทธิในการออกเสียง มีอำนาจในการตัดสินใจมากกว่า 50% เหลือสิทธิในการตัดสินใจเพียง 6% เศษๆ Ma อาศัยอยู่ในญี่ปุ่นตั้งแต่ก่อนมีการประชุมพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่มีจัดขึ้นเมื่อเดือนตุลาคม ปีที่ผ่านมา

การเข้ากุมอำนาจ Ant Group ของรัฐบาลจีนแทนเจ้าของเดิม ทำให้รัฐบาลสามารถยึดข้อมูลผู้ใช้งาน Alipay ได้มากกว่า 1 ล้านแอคเคาท์ Ant Group กลายเป็นบริษัทที่อยู่ภายใต้พรรคคอมนิวนิสต์จีนโดยตรงและรัฐบาลจีนยังมีสิทธิออกเสียงโหวตอีกด้วย ไม่เพียงแค่นี้ Nikkei ยังวิเคราะห์การพาดหัวข่าวของสำนักข่าว Xinhua ในแอป WeChat เมื่อปี 2020 ที่พูดถึงภาพจากศิลปินระดับโลกอย่าง Kaii Higahiyan เมื่อปี 2020 อีกด้วย เป็นภาพม้าสีขาวที่ปรากฎตัวจางๆ ท่ามกลางก้อนเมฆบนท้องฟ้า

ภาพนั้นสะท้อนให้เห็นถึงสถานการณ์ที่ Jack Ma กำลังเป็นอยู่ในขณะนั้น โดยนัยของภาพมาจากชื่อของ Jack Ma ที่เดิมใช้ชื่อจีนว่า Ma Yun ที่หมายความว่า ม้า และ ก้อนเมฆ คอลัมน์ของ Xinhua คือคำเตือนถึง Jack Ma ว่าม้ากำลังจะหายไปท่ามกลางก้อนเมฆ เพียงแค่ลมพัดก็หายไปแล้ว

คอลัมน์นี้เผยแพร่หลังจาก Ma ถูกหน่วยงานกำกับและดูแลของจีนเรียกตัวเข้าพบ ซึ่งก็หลังจากที่เขาตั้งคำถามต่อรัฐบาลจีนว่าไม่สนับสนุนให้ก่อเกิดนวัตกรรมนั่นเอง หลังจากคอลัมน์นี้ปรากฎเพียงหนึ่งวัน Ant Group ก็ประกาศเลื่อน IPO ด้วย

Jack Ma

Jack Ma กับความเชื่อมโยงบิดาแห่งโรงงานโลก Jiang Zemin

ไม่ใช่แค่ภาพพาดหัวข่าวของ Xinhua ที่ถูกนำมาวิเคราะห์หลังเกิดเหตุการณ์ที่จะเริ่มมีการหายตัวไปเงียบๆ ของ Jack Ma เท่านั้น แต่ยังวิเคราะห์ไปถึงบิดาแห่งโรงงานโลก Jiang Zemin ที่อาจมีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกันอย่างมาก เนื่องจาก ช่วงที่ Ma ก่อตั้งอาลีบาบาในมณฑลเจ้อเจียงเมื่อปี 1999 นั้นก็เป็นปีเดียวกับที่เจียง เจ๋อหมิน ผู้นำสูงสุดในช่วงนั้นประกาศนโยบายใหม่ ดันให้ผู้ประกอบการหรือนักธุรกิจเข้ามาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของพรรคคอมมิวนิสต์จีนด้วย ก่อนหน้านี้มีแต่คนงานและชาวนาเท่านั้นที่ร่วมได้

ไม่ใช่แค่ดันผู้ประกอบการเข้าพรรคเท่านั้น แต่เจียง เจ๋อหมินยังผุดแนวคิดสามตัวแทน (Three Represents) ที่ส่งผลให้นักธุรกิจเข้ามาร่วมสร้างบรรยากาศในการสร้างประเทศด้วย ซึ่งยุคสมัยก่อนหน้านั้นจีนประสบปัญหาด้านเศรษฐกิจไม่พัฒนาอย่างมาก นับตั้งแต่มีการปฏิวัติวัฒนธรรมที่เกิดโศกนาฏกรรมการสังหารหมู่ครั้งใหญ่ทั่วประเทศจีนและนำไปสู่การคว่ำบาตรจากต่างประเทศอย่างมาก

จนกระทั่งเริ่มดีขึ้นในช่วงต้นปี 1992 ภายใต้การนำของเติ้ง เสี่ยวผิง ที่เริ่มมีการเยี่ยมเยือนเขตเศรษฐกิจในทางตอนใต้ของจีนและเริ่มปฏิรูปประเทศด้านเศรษฐกิจ จากนั้น จีนก็เริ่มเข้าสู่องค์การการค้าโลกช่วงปี 2001 สมัยเจียง เจ๋อหมินเป็นต้นมา แม้เราจะเห็น Jack Ma ปรากฎตัวในญี่ปุ่นบ้าง ในกรุงเทพฯ บ้าง แต่ยังไม่มีข้อมูลว่า Jack Ma จะกลับไปใช้ชีวิตในประเทศจีนต่อ

ที่มา – Nikkei, Ant Group

ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา