คนที่ติดตามการเมืองอังกฤษในช่วงกลางปี 2022 หลังการประกาศลาออกจากตำแหน่งของ Boris Johnson ผู้อื้อฉาว สิ่งที่ต้องจับตาคือการเลือกผู้นำคนใหม่ของพรรคอนุรักษ์นิยม (Conservative) เพื่อเสนอชื่อนายกรัฐมนตรีคนต่อไป
Boris Johnson นั่งเก้าอี้นายกมาตั้งแต่ปี 2019 และนำพาประเทศสู้กับ COVID มา (พร้อมดราม่า Partygate ที่นายกรัฐมนตรีฝ่าฝืนคำสั่งเว้นระยะห่างซะเอง โดยจัดปาร์ตี้ในสวนนั่งกินดื่มกันเองในกลุ่มแกนนำ ครม.) แต่เมื่อเขาโดนบีบให้ลาออกในช่วงกลางปี 2022 เรื่องก็ซ้ำรอยเหมือนครั้งที่ Boris Johnson บีบอดีตนายกรัฐมนตรี Teresa May ให้ลงจากตำแหน่ง
I want to thank you, the British public, for the immense privilege of serving you as Prime Minister.
I want you to know that from now until my successor is in place, your interests will be served and the government of the country will be carried on.https://t.co/T4kJoxmZ8q pic.twitter.com/Hn4rDUV319
— Boris Johnson (@BorisJohnson) July 7, 2022
การเลือกนายกรัฐมนตรีคนถัดไป ต่อจาก Boris Johnson
การลาออกของ Boris Johnson เป็นการลงจากตำแหน่งของนายกรัฐมนตรีเพียงคนเดียวเท่านั้น พรรคอนุรักษ์นิยมยังครองเสียงข้างมากในสภา กระบวนการที่ตามมาคือพรรคจะต้องเสนอชื่อนายกรัฐมนตรีคนใหม่ต่อรัฐสภา
ตามกฎของพรรคอนุรักษ์นิยมที่เขียนขึ้นในปี 1922 ส.ส. ของพรรคจะต้องเสนอชื่อหัวหน้าพรรคคนใหม่ และลงคะแนนเลือกตัวแทน 2 คนเพื่อให้ที่ประชุมใหญ่ของพรรคโหวตครั้งสุดท้ายอีกที โดยกระบวนการคัดเลือกจะคัดผู้เสนอตัวที่ได้คะแนนน้อยออกเป็นรอบๆ จนสุดท้ายเหลือ 2 คน
การลงคะแนนของพรรคอนุรักษ์นิยมครั้งนี้ มี ส.ส. ผู้ถูกเสนอชื่อทั้งหมด 8 คน และขณะที่เขียนบทความนี้ (18 ก.ค.) เหลือผ่านเข้ารอบ 5 คน โดยการลงคะแนนรอบสุดท้ายให้เหลือ 2 คนจะมีขึ้นในวันที่ 20 กรกฎาคม ก่อนให้สมาชิกพรรคลงคะแนนเลือกผู้ชนะคนสุดท้ายที่จะขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่
สิ่งที่น่าสนใจคือ ในบรรดาผู้ถูกเสนอชื่อ 8 คน มีนักการเมืองอังกฤษที่เป็นคนเชื้อสายอินเดียถึง 3 คน ได้แก่ Suella Braverman อัยการสูงสุด (Attorney General of England and Wales), Nadhim Zahawi รัฐมนตรีคลัง (Chancellor of the Exchequer) คนล่าสุดที่มีอายุงานเพียงไม่กี่วัน และ Rishi Sunak รัฐมนตรีคลังคนก่อนหน้าที่ร่วมหัวจมท้ายกับ Boris Johnson มาสองปี
ถึงแม้ว่า Suella Braverman และ Nadhim Zahawi ได้คะแนนโหวตน้อยจนถูกคัดออกไปแล้ว แต่ในบรรดาตัวแทนทั้ง 5 คนที่เหลืออยู่ Rishi Sunak กลับยังได้คะแนนโหวตสูงที่สุด (101 คะแนนในการลงคะแนนรอบที่สอง) ถ้าหากเขายังรักษาสภาพการนำต่อไปได้จนจบกระบวนการ เราก็จะได้เห็นนากยรัฐมนตรีอังกฤษคนแรกที่มีเชื้อสายอินเดีย
ประวัติของ Rishi Sunak
Rishi Sunak ปัจจุบันอายุ 42 ปี (เกิดปี 1980) เขาเป็นคนเชื้อสายอินเดียที่เกิดในเมืองเซาธ์แฮมตันของอังกฤษ พ่อของเขาเป็นคนเชื้อสายอินเดียที่เกิดในเคนยา ส่วนแม่ของเขาเป็นคนเชื้อสายอินเดียที่เกิดในแทนซาเนีย (ปู่ย่าตายายของเขาเกิดในรัฐปัญจาบของอินเดีย แล้วย้ายไปอยู่แอฟริกาซึ่งช่วงนั้นเป็นอาณานิคมของอังกฤษเหมือนกัน) เท่ากับว่า Rishi สืบทอดมรดกของ “อาณานิคมอังกฤษ” มาอย่างเต็มที่
แต่ชีวิตของ Rishi ก็โตมาแบบคนอังกฤษเต็มขั้น เขาจบโรงเรียนประจำชื่อดัง Winchester College โดยเป็นหัวหน้าชั้นเรียนด้วย และจบปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยอ๊อกซฟอร์ด (Lincoln College) ด้วยดีกรีเกียรตินิยม แล้วข้ามทวีปไปเรียนปริญญาโท MBA ที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด โดยได้ทุนฟุลไบรท์จากรัฐบาลอเมริกันด้วย
หลังเรียนจบแล้ว Rishi ทำงานสายการเงินกับบริษัทชื่อดัง Goldman Sachs เป็นเวลา 3 ปี แล้วย้ายไปทำงานด้านเฮดจ์ฟันด์ และก่อตั้งกองทุนเฮดจ์ฟันด์ร่วมกับเพื่อนๆ ชื่อว่า Theleme Partners ก่อนหันเหเข้าสู่แวดวงการเมืองในปี 2014 (ตอนอายุ 34 ปี) ด้วยการลงสมัคร ส.ส. ของเมือง Richmond และได้รับชัยชนะ เขายังสร้างสัมพันธ์กับขั้วอำนาจของ Boris Johnson และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นรัฐมนตรีคลังในปี 2020 เรียกได้ว่าเป็นนักการเมืองหนุ่มดาวรุ่งที่ไต่เต้าขึ้นมาอย่างรวดเร็ว
ชีวิตส่วนตัวของ Rishi ยังเต็มไปด้วยสีสัน เพราะระหว่างที่เขาเรียนปริญญาโทที่สแตนฟอร์ด เขาก็เจอกับเพื่อนร่วมชั้น Akshata Murty ลูกสาวของมหาเศรษฐีชาวอินเดีย N. R. Narayana Murthy ผู้ก่อตั้งบริษัทเอาท์ซอร์สไอทียักษ์ใหญ่ของโลก Infosys ทั้งคู่แต่งงานกันในปี 2009 และมีลูกสาวด้วยกัน 2 คน โดยที่ Akshata ยังถือสัญชาติอินเดียอยู่ด้วย
Rishi Sunak จึงมีโพรไฟล์ที่ไม่ธรรมดาสำหรับการเป็นนายกรัฐมนตรี เพียบพร้อมทั้งประวัติการศึกษาในสถาบันชั้นนำ มีประสบการณ์ทำงานในเก้าอี้รัฐมนตรีคลัง (ซึ่งถือเป็นรัฐมนตรีศักดิ์อันดับสองรองจากนายกรัฐมนตรีเท่านั้น) มีฐานะร่ำรวยเป็นมหาเศรษฐีระดับท็อปของประเทศอังกฤษ (ซึ่งนักการเมืองอังกฤษส่วนใหญ่ไม่ได้รวยแบบนี้)
คำถามคือ คนอังกฤษพร้อมหรือยังสำหรับการมีนายกรัฐมนตรีเชื้อสายอินเดีย มีหน้าตาแบบแขกอินเดีย ต่างจากธรรมเนียมปฏิบัตินายกรัฐมนตรี “คนขาว” ที่แล้วๆ มา
I’m standing to be the next leader of the Conservative Party and your Prime Minister.
Let’s restore trust, rebuild the economy and reunite the country. #Ready4Rishi
Sign up 👉 https://t.co/KKucZTV7N1 pic.twitter.com/LldqjLRSgF
— Ready For Rishi (@RishiSunak) July 8, 2022
ว่าที่นายกรัฐมนตรีเชื้อสายอินเดียคนแรก?
โอกาสของ Rishi ในฐานะนายกรัฐมนตรีเชื้อสายอินเดียคนแรก ย่อมสร้างความตื่นเต้นให้กับคนอินเดียไม่น้อย (แม้ Rishi เกิดและโตในอังกฤษ มีวิธีคิดแบบอังกฤษก็ตาม) และกลายเป็นประเด็นที่สื่อและสังคมอินเดียให้ความสนใจอย่างมาก เพราะเป็นเรื่องของ “คนจากอาณานิคมที่ถูกปกครอง กลับไปปกครองประเทศเจ้าอาณานิคม”
Nikhil Kamath ผู้ร่วมก่อตั้งบริษัทลงทุนออนไลน์ Zerodha ของอินเดีย โพสต์ภาพคู่กับ Rishi แล้วเขียนข้อความประกอบว่า หลังอินเดียได้เอกราชจากอังกฤษมาแล้ว 75 ปี (15 สิงหาคม 1947) ใครจะไปคิดว่าคนเชื้อสายอินเดียจะมีโอกาสได้เป็นนายกรัฐมนตรีของอังกฤษจนได้
Who would have thought 75 years ago on Aug 15 1947, an Indian origin man could be the Prime Minister of Britain one day. @RishiSunak
@IGFupdates @manojladwa pic.twitter.com/NTIcW1G3u7
— Nikhil Kamath (@nikhilkamathcio) July 15, 2022
หลายคนเทียบกรณีของ Rishi Sunak กับ Barack Obama ประธานาธิบดีผิวดำคนแรกของสหรัฐอเมริกา ชีวิตของทั้งคู่มีความคล้ายกันมาก เพราะ Obama เกิดและเติบโตในสหรัฐอเมริกา (กรณีของ Obama คือฮาวาย) เข้าเรียนในสถาบันมีชื่อ (มหาวิทยาลัยโคลัมเบียและฮาร์วาร์ด) ก่อนหันเหเข้าสู่การเมืองและประสบความสำเร็จตั้งแต่ยังหนุ่มเหมือนกัน
อย่างไรก็ตาม โดยเนื้อแท้แล้ว Rishi เป็นคนที่เกิดและโตในอังกฤษ ถึงแม้เขามีเชื้อสายอินเดีย นับถือศาสนาฮินดู และแต่งงานกับคนอินเดีย แต่ภารกิจของเขาในฐานะนักการเมืองอังกฤษ ย่อมต้องสนใจการแก้ปัญหาภายในประเทศเป็นหลัก ส่วนความสัมพันธ์กับอินเดีย (ที่อาจดีขึ้นในยุคของเขา) คงเป็นเรื่องรองลงไป
ตัวของ Rishi เองเคยให้สัมภาษณ์ไว้ว่า มุมมองเดิมๆ ของคนอังกฤษต่อประเทศอินเดียนั้นล้าสมัยไปแล้ว ทั้งสองประเทศต้องเรียนรู้การสร้างสัมพันธ์แบบใหม่ๆ ระหว่างกัน ไม่ใช่แค่คนอินเดียอยากมาอังกฤษ แต่ต้องปรับระบบวีซ่าให้คนอังกฤษไปอินเดียได้ง่ายขึ้นด้วย เพื่อศึกษาความสำเร็จของอินเดียในแง่บริษัทเทคโนโลยี และวิทยาศาสตร์ที่อินเดียพิสูจน์ตัวเองมาแล้วว่าทำได้ดี
เส้นทางสู่นายกที่ยังไม่ง่ายของ Rishi
ถึงแม้ Rishi มีคะแนนนำในการลงคะแนนรอบล่าสุดของพรรคอนุรักษ์นิยม แต่การเมืองก็ไม่มีอะไรแน่นอน ตัวของนายกรัฐมนตรี Boris Johnson เองก็มองว่า Rishi เป็นคนทรยศที่ทิ้งเขาในช่วงคะแนนนิยมตกต่ำ และว่ากันว่าเขาเลือกสนับสนุน Penny Mordaunt นักการเมืองหญิง รัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ ที่มีคะแนนโหวตเป็นอันดับสองแทน (หาก Mordaunt พลิกมาชนะ ก็จะได้เป็นนายกรัฐมนตรีหญิงคนที่สามของอังกฤษ ต่อจาก Margaret Thatcher และ Theresa May) และถัดจาก Penny Mordaunt ก็ยังมี Liz Truss รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศ นักการเมืองหญิงประสบการณ์สูงอีกคนมีคะแนนตามมาเป็นลำดับสาม
กลุ่มที่ไม่เอา Rishi ยังต่อต้านเขาเรื่องการบริหารเศรษฐกิจในช่วงโรคระบาด และนโยบายของเขาที่ต้องการขึ้นภาษีเพื่อลดปัญหาเงินเฟ้อ (แต่สุดท้ายก็พ่ายแพ้ภาวะเศรษฐกิจโลกอยู่ดี) รวมถึงเสียงวิจารณ์ต่อภรรยาของเขา Akshata Murty ข้อหาเลี่ยงภาษีอีกด้วย
นอกจากนี้ ชาวอินเดียหลายคนที่แม้เชียร์ Rishi ยังกังวลว่า สุดท้ายแล้วคนอังกฤษอาจยังไม่พร้อมกับนายกรัฐมนตรีที่ไม่ใช่ผิวขาว และน่าจะเกิดแรงต้านในประเด็นสีผิว ลักษณะเดียวกับที่ Barack Obama เคยโดน
Rishi จะได้ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรีเชื้อสายอินเดียคนแรกของอังกฤษหรือไม่ เป็นสิ่งที่เราจะรู้กันในเร็วๆ นี้ ตามกำหนดแล้ววันที่ 20 กรกฎาคม 2022 ส.ส. พรรคอนุรักษ์นิยมจะลงคะแนนเลือกตัวแทนให้เหลือ 2 คนสุดท้าย จากนั้นจะเข้ากระบวนการดีเบท และให้สมาชิกของพรรคลงคะแนนเลือกในวันที่ 2 กันยายน และจะได้นายกรัฐมนตรีคนใหม่ในวันที่ 5 กันยายน
ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา