บทความโดยพิชญา แขวงสุคนธ์ทิพย์ และปาริชาติ โชคเกิด
หลังจากที่สำรวจทุนจีนในรูปแบบธุรกิจมาบ้างแล้ว วันนี้เรามาดูกันว่า คนไทยที่ทำงานกับแพลตฟอร์มเดลิเวอรี่สัญชาติจีนอย่าง “โกคู” เขารู้สึกอย่างไรกับงานที่ทำ งานเป็นยังไงบ้าง ลูกค้าจีนเป็นแบบไหน มาดูกัน
อัพเดต
**นี่ไม่ใช่บทความเพื่อการโฆษณา** นี่คือบทความเพื่อความรู้ **
–บทสัมภาษณ์ชิ้นนี้จัดทำขึ้นหลังกระแสข่าวธุรกิจจีนกำลังบูมในไทย โดยเฉพาะย่านห้วยขวาง บทความนี้เกิดขึ้นเพื่อสำรวจและทำการศึกษาการทำธุรกิจของจีนในไทย เพื่อผู้ประกอบการชาวไทยจะได้เรียนรู้และหาทางรับมือ หากธุรกิจจีนจะรุกคืบมากกว่านี้ และเพื่อเปิดพรมแดนความรู้ใหม่ๆ ให้ผู้อ่านเพิ่มขึ้น–
อ่านเนื้อหาซีรีส์ “ทุนจีนบุกตลาดไทย” เพิ่มเติมที่นี่
- คุยกับไรเดอร์ เดลิเวอรี่สัญชาติจีน: ส่งอาหารให้โกคู ย่านห้วยขวาง งานอิสระ ออเดอร์ถี่ ลูกค้าจีนทิปเยอะ
- รัชาดา-นิวไชน่าทาวน์หรืออาณานิคมใหม่จีน? เมื่อธุรกิจจีนยึดห้วยขวาง ดูดเงินคนจีนและส่งกลับจีน ไทยได้อะไร?
- ถอดวิธีคิดทุนจีนยุคใหม่: ขนผลไม้ไทยขายจีน ขนผักจีนขายไทย ทำร้านของฝาก เอาหม่าล่าขึ้นห้าง
- คุยกับชาวบ้านย่านห้วยขวาง: ทุนจีนบุกไทย พร้อมทุ่มไม่อั้น ค่าตึกแพงขึ้น จาก 4-5 ล้านสู่ 17 ล้านบาท
ธนกร นพเก้า (มังกร หรือ น็อต) อายุ 21 ปี ไรเดอร์หนุ่มที่ทำงานมาแล้วสารพัดอย่าง ทั้งเป็นพนักงานเสิร์ฟร้านเหล้า เป็นพนักงานห้าง เป็นนักร้องในร้านเหล้า เป็นเด็กดริงค์ ทำความสะอาดเซเว่นฯ ที่เพิ่งเปิดใหม่ เช่น เช็ดกระจก ขัดคราบกาว เป็นแม่บ้าน เป็นพนักงานขนของ ตอกเสาเข็ม สร้างบ้าน ฯลฯ
จากนั้น เขาก็ไปทำงานที่สุกี้แบรนด์ดังแห่งหนึ่ง ตอนเข้าไปแนะนำว่า ค่าจ้างระดับหมื่นต้นๆ มีเบี้ยขยัน มีสวัสดิการดีหมด แต่พอทำไปได้ 1 เดือน ไม่ได้ทั้งสวัสดิการ เบี้ยขยันก็ไม่ได้ ถ้ามาสาย 1 นาที หรือสายเพียง 1 วินาทีก็ไม่ได้ หัวหน้างานไม่รู้ว่าลูกน้องทำงานอะไรบ้าง ซ้ำยังชอบตั้งข้อกล่าวหากับลูกทีมบ่อยๆ แถมนายจ้างเน้นหักเงินเป็นหลัก แค่คิดจะนั่งพักยังไม่ได้ เขารู้สึกว่าเป็นระบบการทำงานที่ขูดรีดมากเกินไป จึงมุ่งหน้าไปสู่งานที่เขาคิดว่าให้อิสระมากกว่า
นี่คือสาเหตุให้เขาหันมาทำงานเป็นไรเดอร์เต็มตัว เพราะเขาเห็นว่ามันเป็นงานอิสระ ทำบ้าง ไม่ทำบ้าง ทำมาก ได้มาก ทำน้อย ได้น้อย ขึ้นอยู่กับความขยันของตัวเอง
มังกรเล่าว่า เขาเคยเป็นไรเดอร์ของแพนด้า ของ Bolt (โบลต์) และ Shopee ปัจจุบันเขาก็ยังเป็นไรเดอร์ขับรถส่งอาหารให้หลายแอปพลิเคชัน ถ้าขับ Bolt ไม่มีขั้นต่ำให้ แต่ถ้าวิ่งหลักๆ เขาเลือกขับให้ “โกคู” แค่เพียงยื่นใบสมัครโดยใช้บัตรประชาชนกับใบขับขี่ก็สมัครที่บริษัทที่ตั้งอยู่แถวประชาราษฎร์ได้แล้ว ส่วนแอปฯ Bolt ใช้ใบขับขี่ บัตรประชาชน และหลักฐานความเป็นเจ้าของรถ เขารู้สึกว่าวิ่งแอปฯ Bolt ไม่ต้องรออาหารนาน
สาเหตุที่เขาเลือกทำงานกับแอปพลิเคชันเดลิเวอรี่ของโกคูเป็นหลัก ก็เพราะค่าแรงขั้นต่ำดี เริ่มต้นที่ 45 บาท ช่วงนี้ร้านจีนก็เปิดให้บริการเยอะ เปิดกระจายอยู่ทุกที่ มีร้านอาหารจีนอยู่ย่านนี้เยอะกว่าร้านอาหารไทย ก็เลยเลือกค่ายนี้เพราะมีเครือข่ายใกล้บ้านเขามากกว่า
มังกรเริ่มทำงานที่นี่ได้เดือนนิดๆ สำหรับรายได้เดือนที่แล้ว แม้เขาจะวิ่งให้บริการบ้าง หยุดบ้าง เขาก็สามารถสร้างรายได้ภายในสัปดาห์เดียว ทำเงินได้ราว 1,800 บาทแล้ว ขณะที่เดือนนี้ทำได้สัปดาห์เดียวก็ได้มา 2,300 บาทแล้ว แต่เมื่อไรที่แอปฯ โกคูไม่มีลูกค้าเรียกใช้บริการ เขาก็วิ่งรถให้บริการแอปฯ Bolt
รูปแบบการให้บริการก็คือดูแลอาหารลูกค้า ส่งอาหาร พอถึงจุดหมายก็โทรหาลูกค้า ถ้าลูกค้าจ่ายเงินสดก็ต้องรอให้ลงมารับอาหารและจ่ายเงินสด เขาส่งอาหารอย่างเดียว ไม่ได้รับส่งคนหรือรับส่งเอกสารเพิ่ม เวลาวิ่งส่งอาหารก็วิ่งบริการเฉพาะย่านประชาราษฎร์บำเพ็ญ ห้วยขวาง ไกลสุดก็คือบางนา
เมื่อถามว่า แอปฯ โกคู แตกต่างจากแอปฯ อื่นอย่างไร?
มังกรบอกว่า เขารู้สึกว่าแอปฯ นี้มีร้านอาหารเยอะ ลูกค้าจีนให้เงินเยอะ ค่าแรงดี ขั้นต่ำ 45 บาท เขาวิ่งย่านประชาราษฎร์จากปากซอยถึงท้ายซอย บ้านเขาอยู่แถวรัชดา 36 ซึ่งเอาจริงๆ โกคูก็เปิดให้วิ่งทั่วทุกที่ แต่เขาเลือกให้บริการย่านนี้เพราะรู้จักดีและอยู่ใกล้บ้าน เขายอมรับว่าคู่แข่งก็เยอะ มีการแย่งงานกัน มีคนสมัครเยอะ แล้วแต่ออเดอร์จะยิงให้
แพลตฟอร์มของโกคู เขาสามารถเลือกรับออเดอร์เองได้ และจะมี AI ยิงออเดอร์ให้เองด้วย
บางครั้งก็มีร้านอาหารที่เขาสั่งอาหารจากร้านตัวเองไปกินเอง เพราะเจ้าของร้านไม่ให้พนักงานในร้านกินอาหารในร้านเขา ต้องสั่งอาหารให้เดลิเวอรี่จากร้านเท่านั้น เช่น ร้าน 101 สั่งอาหารจากร้าน 101 ก็ต้องเดลิเวอรี่เข้าไปกินเพราะไม่อย่างนั้นจะดูเหมือนพนักงานในร้านยักยอก
สิ่งสำคัญสำหรับแอปจีน ที่มีลูกค้าจีนใช้บริการเยอะก็คือลูกค้าให้ทิปเยอะ เช่น ค่าอาหาร 500 บาท ลูกค้าบางคนให้แบงก์ 1,000 บาท ก็ไม่รับเงินทอนบ่อยๆ บางทีออเดอร์ 900 ก็ให้เงินและไม่รับเงินทอนที่เหลือ แต่บางทีก็เอาเงินทอนครบทุกบาททุกสตางค์ เรียกได้ว่ามีลูกค้าหลายประเภท แอปฯ นี้มีทั้งลูกค้าจีนและไทยแต่ถ้าเทียบสัดส่วน คนจีนสั่ง 90% คนไทยสั่ง 10%
ภาษาจีนไม่ใช่อุปสรรคสำหรับการสื่อสาร
ต้องบอกว่าภาษาจีนไม่ได้เป็นอุปสรรคในการพูดคุยกับลูกค้าเลย เพราะส่วนใหญ่ลูกค้าชาวจีนจะใช้ภาษาอังกฤษสื่อสารกับไรเดอร์ มังกรบอกว่า เขาก็ใช้แอปพลิเคชันในโทรศัพท์มือถือเพื่อแปลงภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษและนำมาพูดคุยกับลูกค้าแทน มังกรบอกแอปโกคูใช้งานไม่ยาก ลูกค้าสั่งอาหารเยอะ เยอะในที่นี้มีทั้งสั่งถี่และสั่งราคาสูง ลูกค้าจีนมักจะสั่งอาหารหลายรอบ ไม่ค่อยสั่งครั้งเดียว ตัวอย่างที่เขาเคยเจอคือ ลูกค้าคนจีนสั่งอาหาร 4 เที่ยวจากร้านเดิม โดยคนสั่งคนเดิม ตัวเขาเองก็ไม่เข้าใจว่าทำไมถึงสั่งออเดอร์จากร้านเดิมหลายรอบ
ตอนที่เขาไปสมัครที่โกคู ก็คิดว่าพนักงานที่นั่นเป็นคนไทย เพราะเขาเคยเป็นไรเดอร์เคยขับรถให้บริการส่งอาหารแอปฯ อื่นมาก่อนเหมือนกัน สำหรับปัญหาที่เขาเคยเจอก็มีบ้าง เช่น ลืมปิดระบบรับออร์เดอร์ไว้ขณะชาร์จแบต ทำให้มีออเดอร์เด้งเข้ามาโดยไม่รู้ตัว จนกระทั่งแอดมินโทรมาตาม และบอกว่า “ลูกค้าโทรตามอาหารหลายรอบแล้วพี่ ให้ไปรับอาหารหน่อย” เขาก็รีบขับรถไปรับอาหารแม้เหลือเวลาเพียง 1 นาที และยังส่งอาหารทัน แต่ลูกค้าไม่รับอาหารแล้ว ทำให้เขาต้องรับผิดชอบออเดอร์นั้น ก็ต้องกินอาหารแทน เพราะโกคูจะหักจากเครดิตที่เคยวิ่งรถบริการมาก่อนหน้า
วิธีจ่ายเงินของแอปฯ โกคู
เขาจะได้รับเงินได้ภายใน 3 สัปดาห์ สัปดาห์แรกทำเครดิตเต็มทั้งสัปดาห์ สัปดาห์ที่สองรับเงินสดได้ แต่ถ้ายังทำได้ไม่ครบเครดิต สัปดาห์ที่ 3 ถึงจะรับเงินได้ เช่น มีเครดิตอยู่ 4,000 บาท รับเงินสดได้แค่ 2,000 บาท ค้างอยู่ 2,000 บาท สัปดาห์ต่อมาจะได้รับเลย 2,000 บาท ซึ่งเขาจะมีเบี้ยขยันให้ด้วยหากทำงานครบชั่วโมงตามที่กำหนด เช่น ทำงานภายใน 26 วัน ทำงานติดต่อกัน 11 ชั่วโมงก็จะได้รับเบี้ยขยัน เหมือนทำงานและไม่หยุดเลย ก็จะได้เบี้ยขยัน มังกรคิดว่าไรเดอร์น่าจะมีทั้งคนจีนและคนไทย เวลาเดินทางก็ใช้ Google Map ถ้ารู้ภาษาจีนก็จะมีรายได้พิเศษให้
สำหรับการทำงานที่นี่ เขาตั้งใจจะทำต่อไป ถ้าเงินดีก็จะทำต่อ ที่นี่ไม่มีสวัสดิการ ไม่มีประกันสังคมให้ ส่วนยูนิฟอร์มก็ต้องเช่าเอา ทั้งเสื้อและกระเป๋าแต่ก็สามารถใช้กระเป๋าของค่ายอื่นได้ ส่วนใหญ่โกคูจะให้บริการย่านนี้ ตั้งแต่หน้าซอยยันท้ายซอยก็เป็นคนจีนทั้งนั้น ลูกค้าจะสั่งอาหารถี่ ถ้าฝนตกจะบวกออเดอร์ละ 10 บาท ถ้าภายในเที่ยงคืนจะบวกออเดอร์ละ 5 บาท ถ้าหลังเที่ยงคืนบวกออเดอร์ละ 20 บาท
ส่วนขั้นต่ำสำหรับการออเดอร์อาหารนั้น เท่าที่เคยให้บริการมา พบว่าโดยมากมักไม่ต่ำกว่า 500 บาท บางออเดอร์ก็สั่งน้อย บางออเดอร์ก็สั่งอย่างเดียว 800 บาท อย่างต่ำคือ 150 บาท บางออเดอร์ถ้าไกลๆ 1,050 บาท ค่าส่ง 150 กว่าบาท ระยะทาง 18 กม. ถ้ารู้ทางก็ไปได้เร็วขึ้น
เขาบอกว่าโกคูให้อิสระเต็มที่ ถ้าขยันทำ เดือนเดียวก็ทำรายได้ราว 1,000 บาทต่อวันแล้ว
งานอยู่ที่ตัวเรา ถ้าขยันทำ ก็จะได้ทุกอย่างมาเอง
เขาอยากฝากถึงไรเดอร์ด้วยกันว่า “งานมันอยู่ที่ตัวเราทำ ความขยันขึ้นอยู่กับตัวเรา คุณอย่าไปมองว่าคนอื่นมีดีกว่า ขอแค่ขยันทำ ก็จะได้ทุกอย่างมาเอง”
ส่วนข้อคิดสำหรับคนที่ยังหาตัวตนไม่เจอ มังกรบอกว่า “ให้ลงมือทำไปเรื่อยๆ ทำทั้งสิ่งที่ชอบหรือสิ่งที่ไม่ชอบ ทำไปเรื่อยๆ เดี๋ยวมันก็เจอตัวตนเอง”
หมายเหตุ: Brand Inside เป็นเว็บไซต์ในเครือ LINE MAN Wongnai
ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา