วัคซีน ใกล้จะมาแล้ว คำถามที่หลายคนอยากรู้คือ แล้วเศรษฐกิจไทยจะฟื้นหรือไม่ ฟื้นช้าหรือเร็ว ธุรกิจไหนจะฟื้นตัวได้เร็วที่สุด มาดูมุมมองของ สมชัย เลิศสุทธิวงค์ CEO ของ AIS จาก งานเสวนาวัคซีนมาเศรษฐกิจไทยจะฟื้นไวหรือไต่ช้าโดยสมาคมนักวิเคราะห์การลงทุนเพื่อเปิดมุมมองจากภาคธุรกิจ ที่ตอบคำถามต่างๆ ได้อย่างน่าสนใจ
วิกฤตครั้งนี้กระทบครบทุกอุตสาหกรรม
สมชัย เลิศสุทธิวงค์ CEO ของ AIS บอกว่า โควิดครั้งนี้กระทบทุกอุตสาหกรรมมากน้อยต่างกันไป AIS อาจจะโชคดีที่อยู่ในอุตสาหกรรมที่พื้นฐานเป็นดิจิทัล หลายคนมองว่า AIS น่าจะได้รับผลในทางบวกเพราะ ผู้ใช้ทั่วไปและองค์กร มีการใช้งาน Digital Service มากขึ้น แต่ในความเป็นจริง AIS ก็ได้รับผลกระทบเช่นเดียวกัน
ถ้าดูจากการใช้งานจะเห็นว่ามีการใช้งาน Digital Service เพิ่มขึ้น 30-40% แต่ภาพรวมรายได้ลดลง 5% เพราะไม่สามารถจัดเก็บรายได้เพิ่มตามการใช้งานได้ เนื่องจากกำลังซื้อลดลงตามสภาพเศรษฐกิจ เท่ากับว่าการใช้งานเพิ่มแต่รายได้ไม่ได้เพิ่มตาม
อย่างไรก็ตาม ข้อดีที่เห็นได้ชัดคือ โควิด ได้เร่งให้ Digital Disruption & Transformation เร็วและแรงขึ้น ซึ่งในระยะยาวองค์กรต่างๆ จะแข็งแรงขึ้น เพราะต้นทุนลดลงและมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น ในส่วนนี้ AIS มีการลงทุนเพิ่มขึ้น ซึ่งอาจจะสวนทางกับองค์กรอื่นๆ ที่รัดเข็มขัด ชะลอการลงทุน แต่ 1-2 ปีนี้ AIS จัดเต็มเพื่อเป็นพื้นฐานด้านดิจิทัลให้กับอุตสาหกรรมอื่นๆ ด้วย แม้ว่าคนไทยจะไม่ใช่เจ้าของเทคโนโลยี แต่เรื่องการนำไปใช้ประโยชน์ บอกเลยว่า ไม่เป็นรองใคร
อย่าเปลี่ยนเพราะโดนบังคับ แต่เลือกจะเปลี่ยนด้วยตัวเอง
โควิด สอนให้เรียนรู้ว่าต้องปรับตัวและเตรียมรับมือสิ่งที่คาดไม่ถึงตลอดเวลา หลายคน หลายองค์กร ผลัดไปก่อนเพราะสถานการณ์ยังไม่บังคับ แต่สำหรับ AIS มองเรื่องการ Transformation ตั้งแต่ 6 ปีที่แล้ว เวลานั้น AIS คือ ผู้นำอันดับ 1 ที่แข็งแกร่งมาก แต่เลือกที่จะเปลี่ยนแปลงตัวเองในวันนั้นเพื่อเป็น Digital Service Provider ตั้งเป้าว่าจะทำให้สำเร็จใน 5 ปี แต่มาถึงวันนี้ 6 ปีแล้ว ทำไปได้ประมาณ 50% เท่านั้น
สิ่งที่ได้เริ่มต้นทำไปและอยู่ในทิศทางที่ดี เช่น การเริ่มต้นบริการ Fixed Boardband หรือ AIS Fibre ซึ่งปัจจุบันมีการเติบโตต่อเนื่อง แม้จะยังเป็นอันดับ 3-4 ในตลาด กับบริการ Enterprise Business ที่ได้รับการตอบรับที่ดีมาก
แต่ส่วนที่ทำไม่สำเร็จ คือ การสร้าง Digital Platform และยังไม่เห็นคนไทยคนไหนทำสำเร็จ เพราะคู่แข่งขันคือต่างประเทศล้วนๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่ AIS อยากทำให้ได้ เพราะ โทรคมนาคม ซึ่งเป็นธุรกิจหลักของ AIS หากนำไปผสานกับอุตสาหกรรมอื่น จากการศึกษาพบว่ามีส่วนช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับอุตสาหกรรมอื่นๆ รวมแล้วเป็นมูลค่ากว่า 13 เท่าของมูลค่าอุตสาหกรรมโทรคมนาคมปัจจุบัน
สิ่งที่ AIS ต้องการทำคือ เข้าไปร่วมมือกับพันธมิตรในอุตสาหกรรมต่งๆ นำ Digital Platform ไปช่วยเพิ่มประสิทธิภาพ ช่วยเพิ่มมูลค่า และขอส่วนแบ่งรายได้ 10% ซึ่งหากทำได้ AIS จะสร้างแหล่งรายได้ใหม่ให้เกิดขึ้น ช่วยให้ AIS เติบโตขึ้นได้กว่าเท่าตัวจากปัจจุบัน
3 ปัจจัยสร้างธุรกิจใหม่อีก 50% ที่เหลือ
ดังที่กล่าวว่า AIS ทำสำเร็จไปเพียง 50% แต่อีก 50% คือโจทย์ที่ไม่ง่าย ซึ่ง 3 ปัจจัยที่ต้องทำคือ
- Business Model ต้องเป็นแบบใหม่ จากเดิมที่ ลงทุน สร้างโครงข่าย ให้บริการ สร้างรายได้-กำไร นี่คือแบบเดิม ซึ่งไม่ตอบโจทย์ในการทำธุรกิจใหม่แล้ว
- Skill Set ต้องบอกว่า AIS มีคนเก่งอยู่เป็นจำนวนมาก แต่ในการบุกเบิกธุรกิจใหม่ จำเป็นต้องหาคนที่มีทักษะและความสามารถแบบใหม่ ต้องหาคนใหม่ๆ เข้ามาร่วมงาน
- Ecosystem คือต้องร่วมกับพันธมิตร เพราะ AIS เก่งในดิจิทัลและโทรคมนาคม แต่ไม่ได้เก่งในอุตสาหกรรมอื่นๆ การได้พันธมิตรที่ดี คือปัจจัยสำคัญ
การใช้โมเดลธุรกิจเดิม พิสูจน์แล้วว่า สร้างการเติบโตได้มากกว่า GDP 1-2% แต่ธุรกิจใหม่มีโอกาสสร้างการเติบโตได้กว่าเท่าตัว แต่การจะสร้าง Digital Platform ต้องเจอกับคู่แข่งระดับโลก สิ่งที่ AIS เน้นคือ ต้องสนับสนุนคนในพื้นที่ เช่น YouTube เป็น Platform ที่คนไทยนิยมใช้มาก แต่ 80-90% คนไทยใช้เพื่อดูคอนเทนต์ของไทยเอง ซึ่งผู้ผลิตคอนเทนต์อาจจะได้ส่วนแบ่งรายได้ไม่มาก
ถ้า AIS สร้าง Platform ให้คนไทยใช้กันเอง โดยผู้ผลิตคอนเทนต์ได้ประโยชน์ 90% และ AIS ขอส่วนแบ่ง 10% แบบนี้จะดีกว่าหรือไม่
สรุป
ตลอดเวลา AIS คือบริษัทที่มีหุ้นมั่นคง ไม่หวือหวา แต่แน่นอนมากเรื่องจ่ายปันผล มีธุรกิจหลักคือโทรคมนาคมที่แข็งแกร่งเสมอมา มีการเติบโตทุกปี แม้จะมีการแข่งขันที่รุนแรงก็ผ่านมาได้ตลอด แต่การสร้าง Business Model ใหม่คือเรื่องสำคัญ ในระยะกลาง AIS Fibre, Enterprise เช่น Cyber Security, Cloud, ICT & IoT เป็นสิ่งที่เริ่มต้นแล้ว และกำลังจะเติบโตในตลาด
แต่ในระยะยาว คือ Digital Platform ยอมรับว่าเป็นเรื่องยาก และยังไม่สำเร็จ ปีนี้เป็นต้นไป จะมุ่งเน้นมากขึ้นอีก จะเป็น New Source of Revenue ในอนาคต และยืนยันชัดเจนว่า AIS พร้อมร่วมมือเป็นพันธมิตรในทุกอุตสาหกรรมเพื่อโตไปด้วยกัน ถ้าทำสำเร็จ จะเป็นการเปลี่ยนโครงสร้างอุตสาหกรรม นอกจาก AIS จะเติบโตขึ้น 1 เท่าตัว ยังช่วยให้อุตสาหกรรมอื่นๆ เติบโตขึ้นด้วย
แนวคิดไม่ใช่ปลาใหญ่กินปลาเล็ก แต่เป็นปลาใหญ่ช่วยปลาเล็กให้เติบโตแบบยั่งยืน เพราะถ้าปลาใหญ่โตคนเดียว สุดท้ายปลาเล็กก็ไม่รอด และรับรองว่าจะตายตามกันไปหมด
ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา