‘หนี้ครัวเรือนไทย’ ดูเหมือนจะดีขึ้น เพราะโตต่ำสุดในรอบ 20 ปี จากหนี้รถหดตัว-สินเชื่อบ้านโตช้า แต่ KResearch บอกไม่ได้สะท้อนว่าปัญหาหนี้ระดับครัวเรือนจะดีขึ้นทันที โดยเฉพาะกลุ่มรายได้ต่ำกว่า 3 หมื่น หลายบ้านยังหมุนเงินไม่ทัน ต้องก่อหนี้เพราะจำเป็น
รายงานล่าสุดของ KResearch ระบุถึง สถิติหนี้ครัวเรือนไทย ที่ทำให้หลายคนคิดว่า สถานการณ์หนี้ครัวเรือนในประเทศไทยอาจกำลังดีขึ้น
- หนี้ครัวเรือนเริ่มชะลอตัวตั้งแต่ปี 2565
- หนี้ครัวเรือนไตรมาส 2/2567 โตแค่ 1.3% โตต่ำสุดเท่าที่เคยเก็บมาตั้งแต่ปี 2546
- สัดส่วนหนี้ครัวเรือนต่อ GDP ชะลอลงมาเป็น 89.6% ต่ำสุดในรอบ 4 ปี
สาเหตุของปรับตัวลดลงของหนี้ครัวเรือนต่อ GDP มาจาก 4 ประเด็นหลักๆ คือ
- หนี้รถหดตัว : ไตรมาส 2 หดตัว 5.8% หดตัวลึกสุดเป็นประวัติการณ์ และต่อเนื่อง 3 ไตรมาส
- สินเชื่อบ้านโตช้า : หนี้บ้านในระบบลดลงจาก 5.3% มาเป็น 3% โตต่ำสุดเป็นประวัติการณ์
- หนี้กินใช้ยังโตอยู่ : ยกเว้นหนี้บัตรเครดิต-หนี้ส่วนบุคคลที่ชะลอตัว แปลว่าคนยังกู้มาใช้ในชีวิตประจำวัน
- คนกู้อย่างอื่นที่ไม่ใช่แบงก์ : ไม่ว่าจะเป็นการกู้สหกรณ์ กู้จากกรมธรรม์ประกัน หรือกู้จากโรงรับจำนำที่โตขึ้นในช่วง 12-24 เดือนที่ผ่านมา
KResearch จึงประเมินว่าปี 2567 หนี้ครัวเรือนอาจโตต่ำกว่า 1% และสัดส่วนหนี้ครัวเรือนต่อ GDP น่าจะอยู่ในกรอบ 88.5-89.5%
แต่ถึงอย่างนั้น KResearch มองว่า “แม้หนี้ครัวเรือนภาพใหญ่ของประเทศจะชะลอตัวลง แต่อาจไม่ได้สะท้อนความสามารถในการรับมือกับหนี้ในระดับครัวเรือน”
สาเหตุเพราะผลสำรวจของ KResearch พบว่า ครัวเรือนรายได้ต่ำกว่า 15,000 บาทมีฐานะการเงินบอบบาง ค่าใช้จ่ายและหนี้สินเต็มมือ มีหนี้ 40% ของรายได้ และเป็นหนี้นอกระบบสูง
ส่วนกลุ่มครัวเรือนรายได้ 30,000-70,000 บาทก็มีสัดส่วนหนี้ 40.8% ของรายได้ สูงกว่ากลุ่มอื่นๆ และเริ่มมีข้อจำกัดในมีหนี้ใหม่ หลายๆ คนมีหนี้มากกว่า 3 ก้อนพร้อมกัน
นอกจากนี้ เมื่อเจาะลงไปถึงสาเหตุของการก่อหนี้ในแต่ละกลุ่มรายได้ พบว่า ครัวเรือน/ผู้รายได้ไม่เกิน 30,000 บาทต่อเดือน ส่วนใหญ่ประมาณ 46% มีหนี้ ‘เพราะจำเป็น‘ จึงเป็นกลุ่มที่อ่อนไหวต่อปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่มีผลกระทบกับรายได้มากกว่ากลุ่มอื่นๆ
ที่สำคัญ KResearch ยังชี้ว่า ‘อัตราการเติบโตของหนี้ครัวเรือน’ ในแต่ละปียังคงสูงกว่าอัตราการเพิ่มขึ้นของ ‘ค่าจ้างแรงงานเฉลี่ย’
ดังนั้น หนี้ครัวเรือนที่เติบโตต่ำสุดในรอบหลายปีและหนี้ครัวเรือนต่อ GDP ต่ำสุดในรอบ 4 ปี จึงไม่ได้สะท้อนว่า ภาระหนี้สินและปัญหาการชำระหนี้ในระดับครัวเรือนจะดีขึ้นตามในทันที เพราะแต่ละครัวเรือนก็มีความสามารถในการรับมือกับหนี้ต่างกัน
KResearch ระบุว่า “แม้หลายครัวเรือนจะบริหารจัดการสภาพคล่องและดูแลภาระหนี้สินที่มีอยู่ได้ แต่ก็มีอีกหลายครัวเรือนเช่นกันที่มีปัญหาขาดสภาพคล่อง สถานะทางการเงินเริ่มมีความเปราะบาง เพราะภาระหนี้เริ่มเต็มมือ”
ข่าวเกี่ยวข้อง
- ครัวเรือนไทย 99% มีหนี้ เฉลี่ยบ้านละ 6 แสนบาท สูงสุดเป็นประวัติการณ์
- EIC SCB ตัวอย่างแก้ปัญหาหนี้ครัวเรือนเกาหลีใต้ ลดจาก 100%+ เหลือไม่ถึง 95% ภายใน 3 ปี
ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา