ไก่ซีพีมีฮอร์โมนหรือไม่ พิสูจน์ข้อสงสัยถึงฟาร์มไก่ซีพี จ.นครราชสีมา

เมื่อพูดถึงบริษัทที่ทำธุรกิจเกี่ยวกับ “ไก่” ชื่อแรกที่คนไทยเกือบทุกคนคงต้องนึกถึงตรงกัน ย่อมเป็น “ซีพี”

เมื่อพูดถึง “ไก่ซีพี” ก็มักมีประเด็นที่ถูกพูดถึงอยู่บ่อยครั้งในโลกโซเชียล (อดีตคือฟอร์เวิร์ดเมล ปัจจุบันคือกลุ่มไลน์) ว่า “ไก่ซีพีมีฮอร์โมน” ซึ่งจะทำให้กินแล้วนมขึ้น แตกเนื้อสาวเร็ว ฯลฯ ซึ่งก็เป็นความเชื่อประการหนึ่งที่ยังไม่มีการพิสูจน์จริงจัง

Brand Inside ได้รับเชิญจากกลุ่มซีพี เพื่อไปชมโรงงานเลี้ยงไก่ที่ใหญ่ที่สุด ทันสมัยที่สุดของซีพีที่อำเภอโชคชัย จังหวัดนครราชสีมา และพิสูจน์ว่าตกลงแล้ว ไก่ซีพีเต็มไปด้วยฮอร์โมนอย่างที่เขาครหากันหรือไม่

ข้อมูลเปิดเผย: Brand Inside เข้าชมโรงงานไก่ของซีพี โดยไม่ได้รับค่าตอบแทนใดๆ ทั้งสิ้น รวมถึงค่าใช้จ่ายในการเดินทาง

ผู้ที่ให้ข้อมูลนี้คือ นายสัตวแพทย์ พยุงศักดิ์ สมยานนทนากุล รองกรรมการผู้จัดการด้านมาตรฐานการผลิตสัตว์ปีกและผู้เชี่ยวชาญสวัสดิภาพสัตว์ บริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน) หรือ ซีพีเอฟ ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องไก่ในระดับที่คนของซีพีเองก็เรียกกันว่า Mr.Chicken

นายสัตวแพทย์ พยุงศักดิ์ สมยานนทนากุล

รู้จักอาณาจักรธุรกิจไก่เนื้อซีพีเอฟ

ปัจจุบันเครือซีพี โดยบริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร หรือ ซีพีเอฟ เป็นผู้ประกอบธุรกิจไก่เนื้อรายใหญ่ของไทย โดยมีโรงงานแปรรูป (เชือด+แปรรูป) ทั้งหมด 4 แห่งในไทยคือ โรงงานบางนา (ก่อตั้ง พ.ศ. 2516 ถือเป็นจุดเริ่มต้นของซีพีในธุรกิจไก่), โรงงานมีนบุรี (2521), โรงงานสระบุรี (2532) และโรงงานนครราชสีมา (2547) ซึ่งถือเป็นโรงงานที่ใหม่ที่สุดและใหญ่ที่สุดของซีพีเอฟ

ที่ตั้งของโรงงานแปรรูปไก่ CPF

แนวคิดด้านไก่ของของซีพีเอฟคือเป็นธุรกิจครบวงจร ตั้งแต่มีโรงงานอาหารสัตว์เอง มีฟาร์มไก่พ่อพันธุ์แม่พันธุ์ โรงฟักไข่ ฟาร์มไก่เนื้อ โรงงานแปรรูป เป็นของตัวเองทั้งหมด โดยซีพีใช้แนวคิด “คลัสเตอร์” มาเพิ่มประสิทธิภาพของธุรกิจ เพราะทุกอย่างในกระบวนการเลี้ยงไก่จะเกาะกลุ่มกันอยู่ในบริเวณคลัสเตอร์รอบๆ โรงงานแปรรูป เพื่อให้การขนส่งใช้เวลาน้อย และมีประสิทธิภาพสูงสุด อย่างกรณีของโรงงานที่โคราช มีฟาร์มไก่เนื้อกระจายตัวกันอยู่หลายแห่งในรัศมีไม่เกิน 30 กิโลเมตรจากโรงงาน

คลัสเตอร์ของโรงงานแปรรูปไก่ CPF จ.นครราชสีมา

ศักยภาพด้านการเลี้ยงไก่ของกลุ่มซีพีทั้งหมด สามารถผลิตไก่เนื้อได้สัปดาห์ละ 2.1 ล้านตัว แปรรูปเนื้อไก่สดออกมาได้วันละ 950 ตัน หรือ 2.85 แสนตันต่อปี โดยประมาณครึ่งหนึ่งเป็นตลาดในประเทศ ที่เหลือส่งไปแปรรูปต่อเป็นอาหารชนิดอื่น (ทอด/อบ/นึ่ง/ย่าง) นำไปทำไส้กรอก หรือเป็นเนื้อสดส่งออกขายในต่างประเทศ ตลาดส่งออกหลักของไก่ซีพีคือญี่ปุ่นและประเทศแถบยุโรป

ตลาดส่งออกเนื้อไก่ของ CPF

ไม่ใช่แค่ซีพี ไก่ไทยทุกฟาร์มทุกแบรนด์ไม่มีฮอร์โมน

นายสัตวแพทย์พยุงศักดิ์ เล่าว่าไก่ซีพี และไก่จากบริษัทอื่นๆ ทุกแห่งในไทยล้วนไม่ได้ใช้ฮอร์โมนเร่งโตตามที่เชื่อกัน ด้วยเหตุผลง่ายๆ 2 ข้อ คือ ประเทศต่างๆ รวมถึงไทยมีกฎหมายห้ามใช้ฮอร์โมนเร่งโตอยู่แล้ว และกระบวนการเลี้ยงไก่ของซีพีทำได้ดีจนไม่จำเป็นต้องใช้ฮอร์โมนให้เสี่ยงต่อการเสียชื่อเสียง

ประเด็นเรื่องกฎหมายห้ามใช้ฮอร์โมนในการเลี้ยงสัตว์นั้น ประเทศไทยมีประกาศจากกระทรวงสาธารณสุขห้ามมาตั้งแต่ปี 2529 และประกาศจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในปี 2551 ส่วน EU ซึ่งเป็นลูกค้าหลักของซีพีเองก็มีประกาศห้ามในปี 1996 เช่นกัน ดังนั้นถ้าซีพีแอบใช้ฮอร์โมนและโดนตรวจพบ ก็จะเจอปัญหาอย่างหนัก โดยเฉพาะเสียชื่อเสียงและไม่สามารถส่งออกขายในต่างประเทศได้

ประกาศห้ามใช้ฮอร์โมนของกระทรวงเกษตรฯ

แต่พูดเรื่องกฎหมายอย่างเดียวอาจไม่ครอบคลุมนัก นายสัตวแพทย์พยุงศักดิ์ ยังบอกว่ากระบวนการเลี้ยงไก่ของซีพีถือว่าดีอยู่แล้ว เพราะใช้ทั้งปัจจัยเรื่องการปรับปรุงพันธุ์ และวิธีการเลี้ยงที่ทันสมัย (โรงเรือน อาหาร) ทำให้ไก่สุขภาพดี เติบโตดี กว่าไก่ที่เลี้ยงนอกระบบแบบนี้

ไก่ซีพีไม่มีฮอร์โมน เพราะไม่จำเป็นต้องใช้ก็เลี้ยงให้ดีได้สบายๆ

การปรับปรุงพันธุ์ไก่ของซีพีใช้วิทยาศาสตร์การแพทย์เข้ามาวิเคราะห์อย่างละเอียด ถึงขั้นต้องวัดคลื่นหัวใจ วัดความจุปอด วัดความดันเลือด วัดความแข็งแรงของกระดูกขา ของไก่แต่ละพันธุ์ว่าดีแค่ไหน และปรับปรุงไก่แต่ละรุ่นให้สายพันธุ์ดีขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งใช้เวลาในกระบวนการปรับปรุงพันธุ์นานถึง 5 ปีกว่าจะได้ไก่ตามที่ต้องการ

การปรับปรุงพันธุ์ไก่ของ CPF

ส่วนอาหารไก่ ซีพีมีโรงงานอาหารสัตว์ของตัวเองอยู่แล้ว จึงรักษาระดับคุณภาพของอาหารไก่ได้ อาหารไก่มีกระบวนการผลิตที่ทันสมัยและปลอดภัยสูง ต้องผ่านความร้อนสูงเพื่อให้ปลอดเชื้อปนเปื้อน (อาจเรียกได้ว่าสะอาดกว่าอาหารที่คนเรารับประทานเสียอีก!) นอกจากนี้ยังมีนักโภชนาการไก่ คอยดูแลว่าไก่แต่ละช่วงอายุควรกินอาหารที่แตกต่างกัน ช่วงเป็นไก่เล็กต้องกินอาหารที่เสริมสร้างอวัยวะภายใน พอโตขึ้นแล้วต้องเปลี่ยนอาหารเพื่อสร้างกระดูกและกล้ามเนื้อแทน เป็นต้น

กระบวนการผลิตอาหารสัตว์ของ CPF ที่ต้องผ่านความร้อน
การจัดโภชนาการของไก่แต่ละวัย

โรงเรือนของไก่ถือเป็นสิ่งที่อาจแตกต่างจากความคิดของหลายๆ คน (รวมถึงผู้เขียน) ที่ยึดติดกับภาพจำว่าโรงเลี้ยงไก่ขนาดใหญ่เต็มไปด้วยไก่อยู่ในกรงแคบๆ จำนวนมาก แต่โรงงานไก่ยุคปัจจุบันมีขนาดใหญ่เท่ากับครึ่งสนามฟุตบอล และปล่อยให้ไก่นับพันตัวเดินเล่นได้อย่างอิสระ โรงเรือนแบบนี้มีระบบระบายอากาศแบบอุโมงค์ลม มีพัดลมขนาดใหญ่ดูดอากาศออก อากาศวนเข้าและวนออกโรงเรือนภายใน 1 นาที และแทบไม่ให้คนเข้าเลยเพราะจะเกิดปัญหาติดเชื้อได้

ฟาร์มไก่ CPF ที่มีขนาดใหญ่ครึ่งสนามฟุตบอล

เรื่องใหม่ที่ผู้เขียนเรียนรู้คือ ปัญหาเรื่องไก่ติดเชื้อหรือเป็นโรคนั้นเป็นเรื่องซีเรียสมาก เพราะย่อมหมายถึงการต้อง “โละ” ไก่ทิ้งทั้งชุด เกิดปัญหาความยุ่งยากตามมามากมาย ฟาร์มไก่ในปัจจุบันจึงต้องใช้ระบบเลี้ยงแบบเข้าหมดออกหมด (all in all out) จุดชุดเลี้ยงให้ไก่ทั้งฟาร์มมีอายุไล่เลี่ยกันเสมอ เมื่อเข้ามาเลี้ยงจนโตได้ที่แล้วจะจับออกส่งไปแปรรูปให้หมดทั้งฟาร์มภายในเวลา 7 วัน

เรื่องใหม่อย่างที่สองคือ ฟาร์มไก่มีระบบไฟส่องสว่าง ไม่ได้อาศัยแสงธรรมชาติเพียงอย่างเดียว หลายคนอาจเคยได้ยินมาว่าเพื่อให้ไก่รู้สึกเหมือนเป็นกลางวันตลอดเวลา เพื่อให้โตได้เร็ว แต่ในความเป็นจริง ฟาร์มไก่ของซีพีมีเวลาปิดไฟวันละ 6-8 ชั่วโมง เพื่อจำลองสภาพกลางคืน ให้ไก่ได้พักผ่อนเช่นเดียวกับคน

กล่าวโดยสรุปแล้วต้องบอกว่า กระบวนการเลี้ยงไก่ของซีพีนั้นก้าวหน้ามาก มีวิทยาการนำสมัยหลายอย่างเข้ามาช่วยให้ไก่เติบโตดี และบริหารจัดการอย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่มีความจำเป็นต้องใช้ฮอร์โมนมาเป็นตัวช่วยเลย หรือพูดภาษาบ้านๆ หน่อยก็คือ “เก่งอยู่แล้ว ไม่ต้องใช้วิธีโกง”

โรงเรือนเลี้ยงไก่ พร้อมระบบระบายอากาศ

ถ้าไก่ไม่มีฮอร์โมน แล้วทำไมยังเกิดโรคหนุ่มสาวก่อนวัย?

แต่ถ้าแบบนั้น ทำไมสังคมยังมีประเด็นคาใจเรื่องฮอร์โมนในไก่อยู่เรื่อยๆ โดยเฉพาะเรื่องรู้สึกกันว่าเป็น “ผลกระทบของฮอร์โมน” เด็กกินไก่แล้วเกิดภาวะหนุ่มสาวก่อนวัย ในเมื่อเรามีเด็กที่เกิดภาวะนี้จริงๆ ถ้าสาเหตุไม่ได้มาจากฮอร์โมน แล้วเกิดจากอะไร?

นายสัตวแพทย์พยุงศักดิ์ อ้างข้อมูลจาก นพ.กฤษดา ศิรามพุช ผู้อำนวยการ สถาบันเวชศาสตร์อายุรวัฒน์นานาชาติ (อยู่ในสังกัดโรงพยาบาลกรุงเทพ) ที่มองว่าสาเหตุจริงๆ ของภาวะหนุ่มสาวก่อนวัย ก็เกิดจากความอ้วนนั่นเอง (อ้างอิงบทความในไทยรัฐ) ซึ่งมองตรงกับ รศ.พญ.สุภาวดี ลิขิตมาสกุล หัวหน้าสาขาต่อมไร้ท่อและเมตาบอลิสม ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ที่มองว่าภาวะเป็นสาวก่อนวัยเกิดจากความอ้วนและคลอเรสเตอรอลในร่างกาย เพราะคนไทยมีคลอเรสเตอรอลในเลือดมากขึ้น ปัจจุบันเด็กวัยเรียนมีค่าราว 150-170 มิลลิกรัมเปอร์เซนต์ สูงกว่าในอดีต 30-40 ปีก่อนที่มีค่าราว 100-130 มิลลิกรัมเปอร์เซนต์

ปัจจุบันอาจไม่มีงานวิจัยเรื่องไก่กับภาวะหนุ่มสาวก่อนวัยออกมาปฏิเสธชัดๆ ว่าไม่มีความเกี่ยวข้องกัน แต่ในมุมกลับก็ต้องบอกว่า ไม่มีงานวิจัยหรือหลักฐานมายืนยันว่ากินไก่แล้วจะเกิดภาวะหนุ่มสาวก่อนวัยเช่นกัน ยิ่งถ้ามองในแง่ความแพร่หลายแล้ว เราคงต้องยอมรับว่าไก่ซีพีแทรกซึมไปทุกอณูของอุตสาหกรรมอาหารไทย คนไทยแทบทุกคนคงต้องเคยกินไก่ซีพีกันมาบ้าง ซึ่งก็มีทั้งคนที่กินแล้วไม่เป็นไร และกินแล้วเกิดภาวะหนุ่มสาวก่อนวัย (ซึ่งก็ไม่สามารถชี้ชัดได้ว่าสาเหตุคืออะไร)

แต่ที่แน่ๆ คือ คนไทยอาจไม่ค่อยได้กินไก่ซีพีจากโรงงานที่ อ.โชคชัย มากนัก เพราะเนื้อไก่ส่วนใหญ่จากโรงงานนี้ ผลิตเพื่อส่งออกเป็นหลัก โดยลูกค้ารายใหญ่คือ 7-Eleven ของญี่ปุ่น และ KFC ของอังกฤษ ที่สั่งไก่แปรรูปจากซีพีในปริมาณมหาศาล

นายสัตวแพทย์พยุงศักดิ์ ทิ้งท้ายไว้ว่า ถ้าบังเอิญได้เข้า 7-Eleven ญี่ปุ่นแล้วกินอาหารที่ทำด้วยไก่ เช่น ไก่คาราเกะทอด ก็ขอให้ภูมิใจว่านี่เป็นไก่จากโคราช เลี้ยงโดยฝีมือคนไทยล้วนๆ นั่นเอง

ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา