จีนรายงาน: ประชากรจีนเติบโตต่อเนื่อง สวนทางคาดการณ์สื่อต่างประเทศ

ก่อนหน้านี้ Financial Times (FT) คาดการณ์ว่าจีนจะรายงานประชากรลดลงครั้งแรกนับจากช่วงทำนโยบาย Great Leap Forward สมัยยุคเหมา เจ๋อ ตง ที่พยายามจะปฏิรูปเศรษฐกิจจนนำไปสู่การเสียชีวิตของผู้คนหลายสิบล้านคนในช่วงปลายทศวรรษ 1950 แม้ว่าจะมีการผ่อนคลายนโยบายการวางแผนครอบครัวที่ไม่เคร่งครัดแบบเดิมแล้ว แต่อัตราประชากรของจีนก็ไม่ได้เพิ่มขึ้น รายงานเมื่อเดือนธันวาคมปีที่ผ่านมา คาดว่าจะมีจำนวนประชากรต่ำกว่า 1,400 ล้านคน

China population

ก่อนหน้านี้ในปี 2019 มีจำนวนประชากรราว 1,400 ล้านคน รายงานดังกล่าวคาดว่าน่าจะเปิดเผยให้รับรู้ช่วงต้นเดือนเมษายน เรื่องนี้โฆษก Liu Aihua สำนักงานสถิติแห่งชาติจีนระบุว่า มีเรื่องที่ต้องเตรียมการอีกมาก ทำให้รายงานช้า

เรื่องอัตราประชากรที่ลดลงนี้ นักวิเคราะห์กล่าวว่า จำนวนประชากรของจีนน่าจะลดลงแซงหน้าอินเดียอยู่ที่ 1.38 พันล้านคน เป็นไปได้ว่า วิกฤตจำนวนประชากรจีนจะลดลงเร็วและมากกว่าที่จะจินตนาการได้ สิ่งนี้ย่อมส่งผลกระทบต่อประเทศแน่นอน อัตราการเกิดของคนจีนลดลงหลังผ่อนคลายนโยบายที่บังคับให้ประชาชนมีลูกคนเดียวมาหลายทศวรรษแล้ว เพิ่งจะมาเปลี่ยนนโยบายในปี 2015 ให้มีลูกสองคนได้

จีนรายงาน จำนวนประชากรจีนเติบโตต่อเนื่อง

ทั้งหมดที่กล่าวมาคือสื่อต่างประเทศที่คาดว่าจีนน่าจะมีอัตราประชากรลดลง ขณะที่ South China Morning Post (SCMP) ระบุว่า สำนักสถิติแห่งชาติจีนแถลงสั้นๆ เกี่ยวกับจำนวนประชากรจีนเติบโตต่อเนื่องในปี 2020 ส่วนรายละเอียดอาจจะเผยให้เห็นในแถลงการณ์ผลสำรวจสำมะโนประชากรครั้งที่ 7

SCMP เปิดเผยหลัง FT รายงานว่า จีนน่าจะมีอัตราประชากรลดลงเนื่องจากมีอัตราการตายสูงกว่าการเกิด เป็นอัตราที่ลดลงครั้งแรกนับตั้งแต่ปี 1961 ซึ่งจำนวนประชากรนี้ลดลง 10 ล้านคนในปี 1960 และลดลงอีก 3.4 ล้านคนในปี 1961 ก่อนที่จะเพิ่มขึ้นมาเป็น 14.4 ล้านคนในปี 1962

ด้าน He Yafu ผู้เชี่ยวชาญอิสระด้านประชากรจีนคาดว่า จำนวนคนเกิดใหม่ในจีนปี 2020 น่าจะมากกว่า 12 ล้านคน และลดลงหรือมีผู้คนเสียชีวิตราว 11 ล้านคนในปีนี้ และลดลงอีกราว 1 ล้านคนในปี 2022

เด็ก ทารก infant baby
(Photo by Carl Court/Getty Images)

การสำรวจสำมะโนประชากรของจีนจะเริ่มในเดือนพฤศจิกายนและธันวาคม เป็นการเก็บข้อมูลชุดใหญ่เพราะจำนวนประชากรเยอะ ต้องเก็บข้อมูลครัวเรือน อายุ การศึกษา อาชีพ การอพยพโยกย้ายถิ่นฐาน สถานะสมรส ฯลฯ เหล่านี้ต้องใช้เวลา นี่เป็นการเก็บข้อมูลครั้งที่ 7 จีนจะเก็บเว้นระยะ 10 ปี ดังนี้ ปี 1953, ปี 1964, ปี 1982, ปี 1990, ปี 2000 และปี 2010 ปีที่ผู้คนกำลังหาคำตอบคือปีปัจจุบัน ที่ต่างมีการคาดการณ์ว่า อัตราการเกิดต่ำซึ่งนโยบายลูกคนเดียวก็ถือเป็นปัจจัยหลักที่ทำให้มีเด็กเกิดใหม่น้อยลงด้วย

ตั้งแต่ปี 2000 ถึงปี 2010 ประชากรวัยทำงานอายุระหว่าง 15 ปีถึง 59 ปีมีสัดส่วนจำนวนประชากร 66% ถึง 70% แต่ปลายปี 2019 สัดส่วนลดลงอยู่ที่ 64% ต่ำกว่าที่เคยบันทึกไว้เมื่อปี 2000 ขณะเดียวกัน คนสูงวัยอายุ 60 ปีขึ้นไปเพิ่มขึ้น 3% เป็น 13% ในทศวรรษ 2010 และสัดส่วนเพิ่มขึ้นต่อเนื่องเป็น 19% เมื่อปลายปีที่ผ่านมา

covid china
(Photo by Stringer/Getty Images)

ข้อมูลจากกระทรวงความมั่นคงสาธารณะจีนพบว่า ปีที่ผ่านมา มีเด็กเกิดใหม่รวม 10.35 ล้านคนที่ลงทะเบียนในระบบครัวเรือน ลดลงจากเดิม 11.79 ล้านคนในปี 2019 ทั้งนี้ อัตราการเกิดจากทางการของจีนในปี 2020 ยังไม่รวมจำนวนประชากรทั้งหมด แต่ก็พบว่า อัตราการเกิดปี 2020 ในบางภูมิภาคนั้นมีการเกิดลดลงกว่า 30% ในปี 2020 ซึ่งลดลงจากปีก่อนหน้า

อีกทั้งจำนวนประชากรโลกในหลายประเทศยืนยันตรงกันว่า โควิด-19 ระบาดส่งผลกระทบต่ออัตราการเกิดในปี 2020 โดยก่อนหน้านี้ในปี 2019 คนจีนให้กำเนิดบุตรอยู่ที่ 14.65 ล้านคน ซึ่งก็ถือว่าเป็นอัตราที่ต่ำที่สุดนับตั้งแต่ปี 1961 เป็นต้นมา และยังลดจำนวนลงจากปี 2018 ที่มีคนเกิดอยู่ที่ 15.23 ล้านคน

เรื่องที่ FT เผยแพร่ว่าจีนมีอัตราประชากรลดลงต่ำสุดในรอบ 50 ปีนั้น  Global Times อ้างความคิดเห็นจาก Huang Wenzheng ผู้เชี่ยวชาญด้านอัตราประชากรและนักวิจัยอาวุโสจากศูนย์จีนและโลกาภิวัตน์กล่าวว่า พาดหัวประเด็นจีนมีอัตราประชากรลดลใน FT นั้นไม่ถูกต้อง ไม่มีหลักฐานว่าอัตราประชากรจีนจะเริ่มลดลงในปี 2020

Shanghai China เซี่ยงไฮ้ จีน
ภาพจาก Shutterstock

โดย Huang ระบุว่า แม้ผู้เชี่ยวชาญจะประเมินว่า ประชากรจีนจะลดลงน้อยกว่า 1.4 พันล้านคนภายในสิ้นปี 2020 แต่จำนวนประชากรโดยรวมเมื่อปี 2019 ไม่ได้สะท้อนว่าประชากรจีนลดลง อาจจะมีความผิดพลาดทางด้านสถิติเกิดขึ้น จีนเริ่มเก็บข้อมูลเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2020 ที่ผ่านมา เป็นการสำรวจสำมะโนประชากรครั้งที่ 7 ทั้ง Huang และนักประชากรศาสตร์ชาวจีนหลายคนกล่าวว่า จำนวนประชากรไม่ได้ลดลงในปีที่แล้ว แต่อัตราการเติบโตของประชากรลดลงมาหลายปีแล้ว เป็นไปได้ว่าจีนอาจจะถึงจุดสูงสุดภายในหนึ่งปี สองปีก่อนที่จะเริ่มลดลงจริง 

ขณะที่ He Yafu นักประชากรศาสตร์อิสระ ระบุว่า ช่องว่างระหว่างจำนวนคนเสียชีวิตและคนเกิดใหม่ไม่กี่ปีมานี้มีจำนวนน้อยลงและปี 2022 การเสียชีวิตอาจจะมากกว่าการเกิด นั่นก็อาจจะทำให้ประชากรค่อยๆ ลดจำนวนลง

ที่มา – FT, SCMP, WSJ, Global Times

ติดตามข่าวสารจาก Brand Inside ได้จาก Facebook ของเรา